SCARS

Facebook   Twitter   Instagram   Youtube   

Ενημέρωση

Γάτες με ειδικές ανάγκες / ιδιαιτερότητες

Μην μας φοβίζει ότι δεν γνωρίζουμε…

Κάποιες γάτες γεννιούνται με αναπηρία, άλλες την αποκτούν λόγω ατυχήματος ή προχωρημένης ηλικίας. Οι γατούλες με αναπηρία μπορούν να ζήσουν μια γεμάτη και ευτυχισμένη ζωή, αρκεί να τους δοθεί η ευκαιρία και ένας ιδιοκτήτης με υπομονή και κατανόηση.

Αν αναλάβετε τη φροντίδα μιας τέτοιας «ξεχωριστής» γάτας, μπορείτε να είστε σίγουροι ότι θα σας την ανταποδώσει με πολλαπλάσια αγάπη και αφοσίωση, καθώς οι γάτες αυτές τείνουν να δένονται περισσότερο με τους ανθρώπους και είναι συνήθως πολύ τρυφερές και χαδιάρες.

anapira-768x480

Τύφλωση
Όπως και στους ανθρώπους, έτσι και στις γάτες υπάρχουν διαφορετικοί βαθμοί ολικής ή μερικής τύφλωσης (θολή όραση, διάκριση φωτός/σκοταδιού, όραση «τούνελ»). Στις περιπτώσεις που η τύφλωση επέρχεται βαθμιαία, λόγω ασθένειας, η γάτα προσαρμόζεται σταδιακά χωρίς να αντιμετωπίζει ιδιαίτερα προβλήματα όταν βρίσκεται σε γνώριμο περιβάλλον. Όταν η απώλεια της όρασης είναι απότομη (π.χ. λόγω ατυχήματος), τότε η γάτα χρειάζεται ένα εύλογο χρονικό διάστημα για να προσαρμοστεί. Οι μονόφθαλμες γάτες έχουν περιορισμένο οπτικό πεδίο και μειωμένη αντίληψη της απόστασης. Γιʼ αυτό αποπροσανατολίζονται εύκολα και κινδυνεύουν από πτώσεις και θα πρέπει να περιορίζονται στο γνώριμό τους περιβάλλον, όπως και οι τυφλές γάτες. Οι ιδιοκτήτες τυφλών γατών θα πρέπει να αποφεύγουν τις αλλαγές στο περιβάλλον (μετακινήσεις επίπλων, αντικείμενα που εμποδίζουν το πέρασμα κ.λπ.).

Οι τυφλές γάτες συνήθως καταφέρνουν να κινούνται τέλεια στο γνώριμό τους περιβάλλον, χρησιμοποιώντας την ακοή και τα μουστάκια τους. Ωστόσο, μερικές μπορεί να μην τα καταφέρνουν τόσο καλά και να «κουτουλάνε» πάνω σε έπιπλα, γιʼ αυτό θα είναι καλό οι ιδιοκτήτες τους να τυλίξουν τα πόδια των επίπλων με κάποιο μαλακό υλικό, όπως αφρολέξ. Τα παιχνίδια των γατών με μειωμένη ή καθόλου όραση θα πρέπει να τους προσφέρουν ηχητικά ερεθίσματα (π.χ. κουδουνάκι, τσαλακωμένο χαρτί) για να μπορούν να τα εντοπίζουν. Τέλος, θα πρέπει να αποφεύγεται η μεταφορά των τυφλών γατών στην αγκαλιά, γιατί τις αποπροσανατολίζει. Αν πάρετε μια τυφλή γάτα αγκαλιά, ακουμπήστε τη σε κάποιο σημείο που μπορεί να αναγνωρίσει εύκολα (κοντά στο μπωλ του φαγητού της π.χ.). Τέλος, ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται σε περίπτωση αναγκαστικής αλλαγής περιβάλλοντος (π.χ. σε περίπτωση μετακόμισης). Ο ιδιοκτήτης θα πρέπει να εξασφαλίσει ότι ο νέος χώρος είναι απολύτως ασφαλής. Καλό είναι στην αρχή η γάτα να περιοριστεί σε ένα δωμάτιο με όλα της τα πράγματα (φαγητό, νερό, άμμο, παιχνίδια) και σιγά σιγά, με τη βοήθεια και ενθάρρυνση του ιδιοκτήτη της, να γνωρίσει και τους υπόλοιπους χώρους. Η περίοδος της προσαρμογής στο νέο περιβάλλον θα της δημιουργήσει σίγουρα στρες, γιʼ αυτό θα χρειαστεί πολλή προσοχή και πολλά χάδια!

Κώφωση
Η κώφωση στις γάτες μπορεί να οφείλεται σε ασθένεια ή ατύχημα, να είναι μερική ή ολική, μόνιμη ή παροδική. Κάποιες γάτες γεννιούνται κουφές. Είναι σχετικά δύσκολο να αντιληφθεί κανείς ότι μια γάτα δεν ακούει, καθώς αναπληρώνουν με τις υπόλοιπες αισθήσεις τους. Ωστόσο, μια κουφή γάτα μπορεί να είναι ιδιαίτερα ευερέθιστη και ανασφαλής και υπερβολικά δεμένη με τον ιδιοκτήτη της. Ορισμένες κουφές γάτες νιαουρίζουν πολύ δυνατά, καθώς οι ίδιες δεν αντιλαμβάνονται την ένταση της φωνής τους, ενώ κάποιες άλλες ίσως να μη νιαουρίζουν καθόλου. Ανάλογα με το χαρακτήρα και το περιβάλλον τους, οι κουφές γάτες μπορεί να γίνουν επιθετικές, λόγω της ανασφάλειάς τους, ή να υιοθετήσουν αμυντική συμπεριφορά. Οι κουφές γάτες καλό θα είναι να περιορίζονται στο σπίτι, γιατί δεν μπορούν να αντιληφθούν προειδοποιητικούς ήχους (τη μηχανή ενός αυτοκινήτου π.χ.) και αυτό τις αφήνει ιδιαίτερα εκτεθειμένες σε κινδύνους. Καλό θα είναι να φοράνε κολλάρο με κουδουνάκι, για να μπορείτε να τις εντοπίζετε, καθώς δεν μπορούν να σας ακούσουν να τις φωνάζετε. Για να καλέσετε μια κουφή γατούλα κοντά σας, χρησιμοποιήστε κάποιο οπτικό ερέθισμα, όπως ένα φως που αναβοσβήνει ή ένα κινούμενο παιχνίδι ή ακόμα και μια λιχουδιά που μυρίζει έντονα.

Απώλεια άκρου/άκρων
Για μια γάτα, η απώλεια ενός άκρου δεν είναι τόσο καταστροφική όσο θα ήταν για έναν άνθρωπο. Οι γάτες με 3 πόδια προσαρμόζονται γρήγορα και εύκολα και είναι συχνά το ίδιο δραστήριες και ευκίνητες με τις αρτιμελείς. Αν έχουν χάσει ένα από τα μπροστινά τους πόδια, θα χρειάζονται λίγη βοήθεια για το καθάρισμά τους από την πλευρά εκείνη, ιδιαίτερα στο κεφάλι και το πρόσωπο. Επίσης, χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στη διατροφή τους, ώστε να διατηρήσουν το σωστό βάρος, καθώς έχουν πια μόνο 3 άκρα στα οποία μοιράζεται το σωματικό τους βάρος.

Για τις γάτες με 2 πόδια, τα πράγματα είναι βέβαια κάπως πιο δύσκολα, έχουν ωστόσο υπέρ τους την εκπληκτική αίσθηση ισορροπίας τους, που τις βοηθά να προσαρμοστούν και να κινούνται ικανοποιητικά ακόμα και χωρίς ειδικά βοηθήματα, είτε έχουν χάσει τα δύο πόδια από τη μια πλευρά (π.χ. δεξί μπροστινό και δεξί πίσω πόδι), είτε διαγώνια (π.χ. δεξί μπροστινό και αριστερό πίσω). Έχουν καταγραφεί πολλές περιπτώσεις γατών με 2 πόδια που καταφέρνουν όχι μόνο να περπατούν, αλλά ακόμα και να πηδούν! Συνήθως βέβαια πρόκειται για γατάκια ή νεαρές γάτες. Σε μεγαλύτερες ηλικίες τα πράγματα είναι λίγο πιο δύσκολα και είναι πιθανό να χρειαστεί κάποια ειδική βοηθητική κατασκευή για να ανακτήσει η γάτα την κινητικότητά της.

Παράλυση
Είναι συχνές δυστυχώς οι περιπτώσεις παράλυσης των πίσω άκρων σε γάτες που έχουν τραυματιστεί στη σπονδυλική στήλη λόγω ατυχήματος. Συνήθως, σε αυτές τις γάτες, είναι παράλυτη και η ουρά, ενώ, ανάλογα με τη φύση του τραυματισμού, μπορεί να παρατηρηθεί και απώλεια ελέγχου της κύστης ή/και του εντέρου. Πέρα από τα κινητικά τους προβλήματα, οι γάτες αυτές χρειάζονται τη βοήθεια του ιδιοκτήτη τους για το άδειασμα της κύστης και του εντέρου τους, σύμφωνα με τις οδηγίες του κτηνιάτρου. Για τις γάτες που εμφανίζουν και ακράτεια υπάρχουν ειδικές πάνες. Τέλος, για την αποκατάσταση της κινητικότητας των παράλυτων γατών, υπάρχουν εταιρείες που σχεδιάζουν ειδικά «καροτσάκια», προσαρμοσμένα στις διαστάσεις και τις ανάγκες του κάθε ζώου (οι περισσότερες εταιρείες απευθύνονται κυρίως σε σκυλάκια, αλλά μπορούν να κατασκευάσουν βοηθήματα και για γάτες κατόπιν παραγγελίας).

Κινητικές δυσκολίες
Η δυσκολία συντονισμού των κινήσεων σε μια γάτα έχει συνήθως νευρολογικά αίτια και μπορεί να οφείλεται είτε σε προβλήματα εκ γενετής (όπως η μόλυνση από κάποιον ιό σε εμβρυϊκή ηλικία μέσω της μητέρας) είτε σε ατύχημα (χτύπημα ή δηλητηρίαση). Στην περίπτωση των εμβρύων, ο ιός που μπορεί να προκαλεί ελάχιστα ή και καθόλου συμπτώματα στον οργανισμό της μητέρας, διαπερνά τον αιματο-εγκεφαλικό φραγμό και προκαλεί βλάβες στην παρεγκεφαλίδα, το μέρος του εγκεφάλου που ρυθμίζει τη δύναμη και το εύρος των κινήσεων. Έτσι, τα γατάκια που γεννιούνται παρουσιάζουν κινητικά προβλήματα σε διάφορες διαβαθμίσεις, από τρόμο και αστάθεια μέχρι αταξία (αδυναμία συντονισμού των κινήσεων). Μεγαλώνοντας, τα γατάκια προσαρμόζονται στην ιδιαιτερότητά τους και, αν μεγαλώσουν σε σωστές συνθήκες με καλή διατροφή (οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β βοηθούν πολύ στην ανάπτυξη του νευρικού συστήματος), το πρόβλημα μπορεί να μειωθεί αισθητά. Ωστόσο, σε όλη τη ζωή τους θα παραμείνουν αδέξια και μπορεί να είναι ανασφαλή σε νέες καταστάσεις. Εφόσον μειωθούν στο ελάχιστο οι κίνδυνοι πτώσης και ατυχήματος, οι γάτες αυτές ζουν όσο και οι άλλες, και με πολύ καλή ποιότητα ζωής. Οι γάτες με κινητικά προβλήματα βασίζονται πολύ στα νύχια τους για να σκαρφαλώσουν και να σταθεροποιηθούν, επομένως θα είναι καλό να μην τους τα κόβετε. Το δοχείο της άμμου τους θα πρέπει να είναι τέτοιο ώστε να διευκολύνει την πρόσβασή τους και με αρκετά ψηλές πλευρές (εκτός από την είσοδο) ώστε να ακουμπούν επάνω όταν το χρησιμοποιούν, αν χρειάζεται. Τα μπωλ του φαγητού και του νερού τους να είναι αρκετά μεγάλα και αρκετά σταθερά ώστε να μην τα αναποδογυρίζουν. Μεγαλώνοντας, οι γάτες αυτές ανακαλύπτουν μόνες τους διάφορα «κόλπα» που τις διευκολύνουν στην καθημερινότητά τους και γίνονται εντελώς ανεξάρτητες.

Μια άλλη μορφή κινητικής διαταραχής οφείλεται σε ορθοπεδικό πρόβλημα, την υποπλασία κερκίδας, μια γενετική ανωμαλία που προκαλεί σοβαρές παραμορφώσεις στα μπροστινά πόδια. Οι γατούλες που γεννιούνται με υποπλασία κερκίδας δεν μπορούν να περπατήσουν πατώντας στις πατούσες τους, αλλά στο παραμορφωμένο μέρος των μπροστινών ποδιών τους, με αποτέλεσμα πολλές φορές τη δημιουργία σκληρύνσεων ή και πληγών στο σημείο εκείνο. Οι γάτες αυτές αντιμετωπίζουν προβλήματα ευστάθειας και κίνησης και πρέπει να περιορίζονται μέσα στο σπίτι. Συχνά έχουν δυσκολία στο πλύσιμο του κεφαλιού τους και χρειάζονται βοήθεια ώστε να διατηρήσουν το πρόσωπο, τα μάτια και τα αυτιά τους καθαρά. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στα νύχια τους τα οποία, λόγω της παραμόρφωσης, είναι πιθανό να προκαλέσουν τραυματισμούς. Σε ορισμένες περιπτώσεις, συνιστάται ακόμα και η ονυχεκτομή, αφού έτσι κι αλλιώς τα νύχια τους δεν χρησιμοποιούνται καθόλου. Τα πίσω πόδια αυτών των γατών είναι πολύ δυνατά, γιʼ αυτό μπορούν να πηδούν σε ψηλά μέρη, χρειάζεται όμως ιδιαίτερη προσοχή, γιατί το κατέβασμά τους είναι πολύ δύσκολο λόγω της δυσμορφίας των μπροστινών ποδιών που δυσχεραίνει την προσγείωση. Επίσης, οι γάτες αυτές δεν μπορούν να χαμηλώσουν στη χαρακτηριστική στάση για να φάνε, επομένως το μπωλ του φαγητού τους πρέπει να τοποθετηθεί έτσι ώστε να μπορούν να τρώνε είτε όρθιες, είτε ξαπλωμένες. Οι γατούλες που έχουν αυτό το πρόβλημα συνηθίζουν να ξεκουράζονται σε σχεδόν όρθια στάση, γιʼ αυτό πολλοί τις αποκαλούν «κουνελόγατες» ή «σκιουρόγατες».

Αξίζει τον κόπο η φροντίδα ενός ανάπηρου ζώου;
Σίγουρα ναι! Και για τη γάτα, και για τον άνθρωπο που τη φροντίζει.
Είναι σκληρό να γίνεται ευθανασία σε γάτες που μπορούν να έχουν καλή ποιότητα ζωής, αν δεχθούν την κατάλληλη φροντίδα. Ανάλογα με το είδος και το βαθμό της αναπηρίας τους, οι γάτες αυτές ζητούν περισσότερη αφοσίωση και χρόνο από τους ανθρώπους που θα τις φροντίσουν, ανταποδίδουν όμως την αγάπη που τους δίνεται με συγκινητικό τρόπο.

Η εκπληκτική προσαρμοστικότητά τους και η θέλησή τους για ζωή τις βοηθούν να ανταπεξέρχονται στις δυσκολίες με επιτυχία, μαθαίνοντας να αξιοποιούν τις υπόλοιπες αισθήσεις τους. Εξαρτώνται περισσότερο από τους ιδιοκτήτες τους σε σχέση με τις άλλες γάτες, κι αυτό τις κάνει πιο αφοσιωμένες και «ανθρωποκεντρικές». Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι γάτες αυτές είναι πάρα πολύ κοινωνικές και επιζητούν συνεχώς τη συντροφιά. Η σχέση που αναπτύσσεται μεταξύ μιας γάτας με ειδικές ανάγκες και του ιδιοκτήτη της, είναι πραγματικά μοναδική

Facebooktwittergoogle_plusredditpinterestlinkedinmailFacebooktwittergoogle_plusredditpinterestlinkedinmail